Bàn chân bẹt ở trẻ là dị tật khá phổ biến ở các nước Châu Á và phương Tây. Bệnh lý này nếu không chữa trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hệ cơ xương khớp, khả năng vận động của bàn chân và gây ra những cơn đau nhức khó chịu. Vậy dấu hiệu nhận biết trẻ có bàn chân bẹt là gì? Điều trị bàn chân bẹt ở trẻ như thế nào?

1. Bàn chân bẹt là gì?

• Bàn chân bẹt là tình trạng lòng bàn chân (vòm bàn chân) bằng phẳng, không có hõm cong tự nhiên khi đứng trên mặt sàn.
• Vòm bàn chân có cấu tạo gồm các cơ và dây chằng nối xương ở phần giữa, trước và sau thắt chặt. Hầu hết trẻ sơ sinh đều có bàn chân bẹt (không có vòm bàn chân) do cấu trúc bàn chân của trẻ chủ yếu là các mô mềm. Khi trẻ đến độ tuổi từ 2 đến 3 tuổi, vòm bàn chân sẽ bắt đầu phát triển hoàn thiện. Ở giai đoạn này, nếu hõm bàn chân của trẻ vẫn chưa phát triển thì trẻ đã mắc chứng bàn chân bẹt.
• Bàn chân bẹt là một dị tật phổ biến, có đặc điểm đặc trưng là mặt lòng bàn chân bằng phẳng, không có vòm cong tự nhiên khi đứng trên sàn nhà. Bệnh bàn chân bẹt thường gặp ở trẻ em nhưng cũng có thể xảy ra ở người lớn,…

2. Nhận biết dấu hiệu bệnh bàn chân bẹt ở trẻ em

Cha mẹ có thể nhận biết con của mình bị hội chứng bàn chân bẹt khi quan sát thấy lòng bàn chân của trẻ phẳng bì, có khuynh hướng áp cạnh trong (phần vòm) của bàn chân xuống đất khi đi đứng. Ngoài ra, khi cho trẻ đứng quay mặt vào tường, bạn có thể thấy góc cạnh mắt cá chân cong khá nhiều, khớp gối có xu hướng chụm vào nhau.

Nếu cho trẻ có bàn chân bẹt in hình bàn chân lên cát hoặc giấy trắng (làm ướt chân trẻ bằng nước màu) thì dấu in hiện rõ toàn bộ bàn chân, không để lại hõm cong. Bên cạnh đó, trẻ có thể thường xuyên phàn nàn về các cơn đau ở bàn chân, mắt cá, đầu gối hoặc có những biểu hiện vụng về hay gặp khó khăn trong khi chơi thể thao.

Dấu hiệu nhận biết bàn chân bẹt

3. Nguyên nhân gây bệnh bàn chân bẹt

Trẻ em có bàn chân bẹt có thể là do:

• Dị tật bàn chân bẹt bẩm sinh do di truyền nếu ba mẹ có tiền sử bị hội chứng bàn chân bẹt.
• Các mô kết nối ở chân bị kéo giãn và sưng do hoạt động quá sức, mang giày không phù hợp, chấn thương, tuổi tác gia tăng, béo phì, viêm khớp mãn tính.
• Dây chằng lỏng lẻo: Dây chằng là một dải mô kết nối các xương với nhau, giữ vai trò quan trọng trong việc định hình vòm cong bàn chân. Khi dây chằng lỏng lẻo, các xương bàn chân không được cố định tốt, dẫn đến mất vòm cong bàn chân.
• Chênh lệch chiều dài của hai chân: Nếu 1 trong 2 chân dài hơn bên còn lại, bàn chân của bên chân dài hơn sẽ có vòm phẳng hơn nhằm tạo sự cân bằng. Mất cân bằng chiều dài chân có thể gây ra sự bất thường ở cột sống như vẹo cột sống.
• Mất mô kết nối trong cơ thể do hội chứng hội chứng Ehlers-Danlos và hội chứng tăng động khớp.
• Các bệnh ảnh hưởng đến cơ và dây thần kinh như bại não, nứt đốt sống, loạn dưỡng cơ.

theo bạn, yoga trị liệu có giải quyết được vấn đề Bàn chân bẹt không?

4. Bàn chân bẹt ở trẻ có nguy hiểm không?

Tác hại của bàn chân bẹt sẽ trở nên nghiêm trọng hơn nếu bệnh lý này không được phát hiện sớm, điều trị kịp thời. Bởi lẽ, vòm bàn chân có vai trò rất quan trọng trong việc chịu lực, cân bằng, giúp đi đứng nhẹ nhàng và giảm phản lực từ mặt đất dội lên bàn chân. Với những trẻ mắc chứng bàn chân bẹt (không có vòm bàn chân) sẽ gây mất cân bằng cả cơ thể, khả năng vận động hạn chế, chạy nhảy dễ bị ngã do bàn chân không đủ linh động.

Bàn chân bẹt gây mất cân bằng và các biến chứng khác trên hệ xương

Ngoài ra, dị tật bàn chân bẹt ở trẻ em còn gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm khác như:

• Biến dạng bàn chân: Trẻ có bàn chân bẹt khi đi lại, phần cạnh trong của bàn chân sẽ áp sát xuống mặt đất, lâu dần sẽ khiến bàn chân bị biến dạng.
• Viêm hoặc thoái hóa khớp gối: Cấu trúc bàn chân bẹt khiến các xương ở cẳng chân xoay khi người bệnh đi lại và chạy nhảy, dẫn đến khớp gối cũng bị xoay lệch. Đây chính là căn nguyên gây viêm, thoái hóa khớp gối.
• Ảnh hưởng đến lưng và cổ: Sự mất cân bằng cơ thể cũng có thể ảnh hưởng đến lưng và cổ, gây ra các cơn đau khó chịu tại khu vực này.
• Có nguy cơ cao mắc nhiều bệnh lý khác: Cong vẹo cột sống, ngón chân cái có cấu trúc bất thường, viêm bao hoạt dịch ngón cái, gãy xương, đau xương cẳng chân, viêm khớp bàn chân, gai gót chân, viêm cân gan chân…

5. Hướng dẫn một số động tác cơ bản để trị chứng “Bàn chân bẹt”